|
|
ชื่อ Thai Name |
ขมิ้นชัน Khamin chan |
|
ชื่อวิทยาศาสตร์ Scientific Name |
Curcuma longa L. |
|
วงศ์ Family |
ZINGIBERACEAE |
||
ชื่ออื่น ๆ Other Name |
ขมิ้น khamin (ทั่วไป) ขมิ้นแกง khamin kaeng, ขมิ้นหยอก khamin yok, ขมิ้นหัว khamin hua (เชียงใหม่) ขี้มิ้น khi min, หมิ้น min (ภาคใต้) ตายอ ta-yo (กะเหรี่ยง-กำแพงเพชร) สะยอ sa-yo (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) Turmeric |
||
ลักษณะ Characteristics |
ไม้ล้มลุก อายุหลายปี สูง 30-90 เซนติเมตร มีลำต้นเป็นเหง้าใต้ดินเนื้อในเหง้าสีเหลืองอมส้ม มีกลิ่นหอม ใบเดี่ยว เรียงสลับ แทงออกมาเหง้าเรียงเป็นวงซ้อนทับกันรูปใบหอก กว้าง 12-15 เซนติเมตร ยาว 30-40 เซนติเมตร ดอกช่อแทงออกจากเหง้า แทรกขึ้นมาระหว่างก้านใบ รูปทรงกระบอก กลีบดอกสีเหลืองอ่อน ใบประดับสีเขียวอ่อนหรือสีนวล บานครั้งละ 3-4 ดอก ผล รูปกลมมี 3 พู |
||
การกระจายพันธุ์ Distribution |
มีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ |
||
ประโยชน์ Utilization |
เหง้า ขับลม แก้อาการฟกช้ำ บำรุงผิวพรรณ รักษาโรคผิวหนังผื่นคัน ยับยั้งการเจริญของเชื้อหนอง แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ รักษาแผลในกระเพาะอาหาร วิธีทำ “แก้ประจำเดือนไม่ปกติ” นำแก่นต้นขี้เหล็กเลือดมา 30-60 กรัม ล้างให้สะอาด ต้มเดือด 10-15 นาที ในน้ำท่วมตัวยา กรองใบออก รอให้เย็น ใช้ดื่มก่อนอาหารเช้า กลางวัน เย็น ติดต่อกัน 3 วัน ก่อนประจำเดือนมา Fresh and dried rhizome: carminative, treatment of peptic ulcer and dyspepsia; external use for itching and infected wound |
||
แหล่งข้อมูล Reference |
- พืชสมุนไพรในสวนป่าสมุนไพรเขาหินซ้อน ฉบับสมบูรร์ น. 33 - สมุนไพรสวนสิรีรุกขชาติ น. 94 - สมุนไพรไทย มรดกไทย น. 48 - สมุนไพรไม้พื้นบ้าน (1) น. 366-380 - สมุนไพรอภัยภูเบศร สืบสานภูมิปัญญาไทย น. 30-31 |
||
คิวอาร์โค้ด QR Code |
|
ขยายพันธุ์โดย : การใช้เหง้าหรือหัว ขมิ้นชันชอบแสงแดดจัดและมีความชื้นสูง ชอบดินร่วนซุย มีการระบายน้ำดี ไม่ชอบน้ำขัง วิธีปลูกใช้เหง้าหรือหัวอายุ 10-12 เดือนทำพันธุ์ ถ้าเป็นเหง้าควรยาวประมาณ 8-12 เซนติเมตร หรือมีตา 6-7 ตา ปลูกลงแปลง กลบดินหนาประมาณ 5-10 เซนติเมตร ขมิ้นชันจะใช้เวลาในการงอกประมาณ 30-70 วันหลังปลูก ควรรดน้ำทุกวัน หลังจากนั้นเมื่อขมิ้นมีอายุได้ 9-10 เดือนจึงจะสามารถเก็บเกี่ยวได้ ฤดูกาลปลูก : ควรเริ่มปลูกในช่วงต้นฤดูฝนประมาณปลายเดือนเมษายน ถึงต้นเดือนพฤษภาคม ฤดูการเก็บเกี่ยว : จะเก็บเกี่ยวหัวขมิ้น ในช่วงฤดูหนาวหรือประมาณปลายเดือนธันวาคมถึงมกราคม ซึ่งช่วงนี้หัวขมิ้นชันจะแห้งสนิท |
||
ข้อควรระวัง ไม่มีงานวิจัยรองรับเรื่องความปลอดภัยหรือความเป็นพิษ อย่างไรก็ตาม ไม่ควรใช้ยาสมุนไพรทุกชนิดติดต่อกันเกิน 7 วัน หากใช้สมุนไพรแล้วอาการไม่ดีขึ้น ควรไปพบแพทย์ |